„Platt maakt“ Wat he’ wi lacht bi de Witzen van d’ KI
Kennt Künstliche Intelligenz Witze. Wilko Lücht hat den Test gemacht – das ist das Ergebnis.
Iwerk Iwerks schrifft siet över veertig Jahr plattdüütske Staaltjes för ’t Bladd. Man wat mi angeiht: Ik bün nettakkraat kien Fan van hum. Denn fakentieds fallt hum schients nix in, wat he in ’t Bladd schrieven kann. Denn fangen sien Texten so an: „Güstern satt ik an d’ Schrievdisk un överleggde, waar ik maal en Staaltje över schrieven kunn.“
Iwerk Iwerks hett ’t bovendeem nich so mit de Computers, daarum schriffft he all sien Texten noch up en Monica-Electric, waar he 1977 in Roffhusen bi en Fabrikverkoop günstig an komen kunn.
Ik mag d’rbi seggen: Man good, dat he ’t nich so mit Computers hett. Denn fungen sien Texten an heel slechte Dagen seker so an: „Güstern froog ik maal de KI, waar ik maal en Staaltje ...“ Un wat daar upstünds bi rutkummt, tominnst wenn ’t um Plattdüütsk geiht, dat kann ’n nüms vörsetten. Ik glööv, daar kweem sogaar Iwerk Iwerks achter (wenn he sük beter mit Computers utkennen dee).
Lange Tied wull ik van KI nix weten. Man denn stoken mi körtens doch de Broodkrömmels, un ik hebb mi de Spaaß maakt un de KI fraagt, of he ok plattdüütske Witzen vertellen kunn. Ik gaff de klare Befehl: „Vertell maal en Witz!“. Man ofschoons ik de Befehl up Platt geven harr, vertellde de KI en hoogdüütske Witz. Ik leggde na: „Vertell maal en Witz up Plattdüütsk!“ Wat daarbi rutkweem, was dit: „Wat seggt ’ne Schipp, wenn se an den Deich tritt? – Moin Deich!“
Wat he’ wi lacht, kann ’n daar blot seggen! Un bovendeem is dat ja nu wiss kien Platt! Wo mu’ w’ d’r nu mit an? Künstelke Intelligenz gifft nich dat weer, wat stimmen deit, man dat, wat de meeste Lüü glöven, wat stimmen deit. Dat is en grote Verscheel! De KI word ja blot mit de hele Undöögd foort, de de Lüü fabrizeren. Sülvst denken kann de KI nich. Daarum weet de KI ok nich, wat lüstig is. Un Humor hett de KI schients heel un dall nich.
De meeste Lüü, ok in Noorddüütskland, könen kien Platt un hebben blot en vage Vörstellen daarvan, wat de Spraak utmaken deit. Dat is spietelk, man nich to annern. Un daarum kann de KI dat ok nich beter weten. Denn de KI weert ja blot dat ut, wat Minsken schreven hebben. Un Platt schrieven de Lüü so of so vööls to minn – ok de, de ’t proten könen! För de meeste Lüü hett Plattdüütsk wat mit rare Woorden as „wat“, „snacken“, „Schietbüdel“ usw. to doon. Un so en paar noorddüütske Realien as Schepen, Dieken, Water usw. höört d’r ok noch mit bi. Un denn is al för de meesten dat Keeske klaar.
Witzen hebben de Lüü faken nix in d’ Reken, man se hören doch to dat Stuurste, wat en Spraak to beden hett. Daar kann de KI (noch) nich tegen. Noch mutt also Iwerk Iwerks sien Texten allennig schrieven. Ok wenn hum ’t stuur fallen deit.
Striet an d’ Wohnzimmerdisk
Mien eerst Wiehnachten as Heid
De Mönchssittich un sien Dialekten
